Przy rozwodzie – Tak, drugi małżonek może zażądać pieniędzy za połowę wartości przedsiębiorstwa,
które zostało stworzone w trakcie trwania małżeńskiej wspólności majątkowej. W polskim prawie, podstawą do takiego działania jest fakt, że majątek nabyty przez małżonków w trakcie trwania małżeństwa w zasadzie należy do wspólności majątkowej obu małżonków, niezależnie od tego, czyj był wkład pracy czy środków finansowych.
Wpływ wspólności majątkowej na przedsiębiorstwo
Wspólność majątkowa małżonków obejmuje nie tylko majątek nabyty w formie nieruchomości czy ruchomości, ale również przedsiębiorstwa czy udziały w spółkach, nabyte lub rozwinięte w trakcie trwania wspólności. Oznacza to, że jeśli jeden z małżonków założył przedsiębiorstwo będąc w związku małżeńskim, to drugi małżonek ma prawo do połowy wartości tego przedsiębiorstwa w przypadku rozwodu lub likwidacji wspólności majątkowej.
Proces podziału wartości przedsiębiorstwa
Aby podzielić wartość przedsiębiorstwa, konieczna jest jego wycena, co może być zrealizowane przez biegłego rewidenta lub innego specjalistę wyceny przedsiębiorstw. Wycena ta powinna uwzględniać nie tylko aktywa i pasywa firmy, ale również jej potencjał zarobkowy, markę, know-how i inne niematerialne wartości majątkowe.
Rozwiązania prawne
Rozwiązaniem takiej sytuacji może być:
- Wypłata ekwiwalentu pieniężnego drugiemu małżonkowi za jego udział w wartości przedsiębiorstwa.
- Podział przedsiębiorstwa, jeśli jest to możliwe, co jednak w praktyce rzadko zdarza się ze względu na specyfikę działalności gospodarczej.
- Sprzedaż przedsiębiorstwa i podział uzyskanych środków.
Kwestie prawne i podatkowe
Decyzja o podziale wartości przedsiębiorstwa może wiązać się z koniecznością zapłaty podatków, np. od dochodu z tytułu sprzedaży udziałów lub przedsiębiorstwa. Dlatego ważne jest, aby przed podjęciem jakichkolwiek kroków skonsultować się z adwokatem specjalizującym się w prawie rodzinnym oraz doradcą podatkowym.
Oto kilka podstawowych form działalności gospodarczej dostępnych w Polsce:
- Jednoosobowa działalność gospodarcza – najprostsza i najpopularniejsza forma prowadzenia biznesu, skierowana do przedsiębiorców działających samodzielnie. Charakteryzuje się prostotą założenia, niskimi kosztami prowadzenia oraz pełną osobistą odpowiedzialnością za zobowiązania firmy.
- Spółka cywilna – forma prowadzenia działalności przez co najmniej dwóch przedsiębiorców (partnerów), która nie jest osobą prawną. Partnerzy spółki cywilnej odpowiadają za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem.
- Spółka jawna – forma działalności gospodarczej, w której wszyscy wspólnicy odpowiadają za zobowiązania spółki bez ograniczeń całym swoim majątkiem. Spółka jawna jest rejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS) i posiada osobowość prawną.
- Spółka partnerska – specjalna forma spółki osobowej przeznaczona dla wolnych zawodów (np. lekarzy, prawników, architektów), która pozwala na ograniczenie odpowiedzialności za zobowiązania spółki do majątku wniesionego do spółki.
- Spółka komandytowa – spółka, w której co najmniej jeden wspólnik (komplementariusz) odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczeń całym swoim majątkiem, a co najmniej jeden wspólnik (komandytariusz) ogranicza swoją odpowiedzialność do kwoty umówionego wkładu.
- Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.) – jedna z najpopularniejszych form działalności, która oferuje ograniczenie odpowiedzialności wspólników do wysokości wniesionych wkładów. Spółka z o.o. jest rejestrowana w KRS i posiada osobowość prawną.
- Spółka akcyjna (S.A.) – forma prawna zarezerwowana dla dużych przedsiębiorstw z dużym kapitałem zakładowym, której akcje mogą być oferowane publicznie. Spółka akcyjna jest rejestrowana w KRS i posiada osobowość prawną.
- Spółka komandytowo-akcyjna – połączenie cech spółki komandytowej i spółki akcyjnej, gdzie komplementariusz odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczeń, a kapitał dzielony jest na akcje.
Rozwód a akcje – pierwszy pogląd
Rozwód a akcje. Stanowiska w tym zakresie są niejednolite. Spokojnie. Najpierw uważnie przeczytaj wpis i zastanów się. Przede wszystkim pamiętaj, że po prostu trzeba o to walczyć i w zależności od twojego celu przybrać taka technikę procesową.
Akcje objęte bądź nabyte ze środków pochodzących z majątku wspólnego wchodzą w skład odrębnego (osobistego) majątku małżonka będącego stroną danej czynności prawnej.
Wtedy tylko ten małżonek staje się akcjonariuszem. Współmałżonkowi przysługuje roszczenie o zwrot wydatków poczynionych z majątku wspólnego na objęcie lub nabycie akcji.
Rozwód a akcje – drugi pogląd
Godne uwagi – w wyroku z 21.1.2009 (II CSK 446/08) Sąd Najwyższy wskazał, że jeżeli małżonek, działając jedynie w swoim imieniu, obejmuje lub nabywa akcje w spółce, to tylko on jest wspólnikiem, nawet jeżeli środki na pokrycie wkładu lub zapłatę ceny za akcje pochodziły z majątku wspólnego.
Ze względu na fakt, iż podział jest trudny, warto zadzwonić i omówić sytuację indywidualnie.
Podsumowując, postulowane byłoby przyjęcie, że w stosunkach zewnętrznych (spółkowych) akcja należy do wspólnika z wszelkimi konsekwencjami, a w stosunkach wewnętrznych (między małżonkami) akcje mogą być objęte wspólnością majątkową, stanowiąc majątek wspólny.
Rozwód a akcje – podział majątku
Co w przypadku rozwodu i podziału majątku?
Może dojść do sytuacji, w której jeden z nich uzyska status akcjonariusza spółki. Tak! Wszystko zależy od tego, w jaki sposób zostanie podzielony majątek. Ja osobiście uważam, że warto skierować się do adwokata w celu wypracowania planu podziałowego jeszcze zanim pójdziecie do Sądu.Nie można wykluczyć bowiem, że małżonkowie umówią się w ten sposób, iż akcje wchodzące w skład majątku podlegającego podziałowi zostaną im przyznane w stosunku równym.
Rozwód a akcje – Współuprawnieni
Może dojść do sytuacji, w której wskutek podziału majątku małżonkowie staną się współuprawnieni z akcji na zasadzie art. 333 k.s.h., co rodzi obowiązek wyznaczenia wspólnego przedstawiciela do wykonywania przysługujących im praw korporacyjnych
Wycena
Wycena przedsiębiorstwa to proces, w ramach którego określa się wartość rynkową firmy. Jest to istotne zarówno w przypadku sprzedaży firmy, fuzji, przejęć, jak i w celach strategicznych czy inwestycyjnych. Istnieje kilka podstawowych metod wyceny przedsiębiorstw, z których każda ma swoje zastosowanie w zależności od specyfiki firmy i celu wyceny. Oto najpopularniejsze z nich:
1. Metoda dochodowa
Polega na oszacowaniu przyszłych przepływów pieniężnych generowanych przez przedsiębiorstwo i zdyskontowaniu ich do wartości bieżącej przy użyciu odpowiedniej stopy dyskontowej. Metoda ta uwzględnia przyszłą zdolność firmy do generowania zysku.
2. Metoda porównawcza (rynkowa)
Zakłada porównanie wycenianego przedsiębiorstwa z innymi, podobnymi firmami, których wartości są znane z transakcji rynkowych lub z giełdy. Analiza może obejmować wskaźniki takie jak cena do zysku (P/E), cena do wartości księgowej (P/BV) czy wskaźniki EV/EBITDA.
3. Metoda majątkowa (substancjalna)
Opiera się na wartości netto aktywów firmy, czyli różnicy między wartością aktywów a zobowiązaniami. Wycena może być przeprowadzona na podstawie wartości księgowej lub wartości odtworzeniowej aktywów. Metoda ta jest często stosowana w przypadku firm posiadających znaczące aktywa trwałe.
4. Metoda zysku znormalizowanego
Polega na wykorzystaniu średniego zysku z ostatnich lat, znormalizowanego o jednorazowe zdarzenia i niestandardowe koszty, a następnie pomnożeniu go przez odpowiedni mnożnik branżowy. Jest to uproszczona wersja metody dochodowej.
5. Metoda zdyskontowanych dywidend
Jest odmianą metody dochodowej, skoncentrowaną na przyszłych dywidendach, jakie firma ma wypłacić swoim akcjonariuszom. Wartość przedsiębiorstwa jest obliczana przez zdyskontowanie tych przyszłych dywidend do wartości bieżącej.
6. Metoda cash flow zdyskontowanego (DCF)
Podobna do metody dochodowej, ale skupia się na wolnych przepływach pieniężnych (free cash flow) generowanych przez firmę, które są dostępne do dystrybucji między wszystkimi dostawcami kapitału (właściciele, kredytodawcy). Jest to jedna z najbardziej wszechstronnych metod wyceny.
Wybór odpowiedniej metody wyceny zależy od wielu czynników, w tym od branży, w której działa przedsiębiorstwo, jego historii i przyszłych perspektyw, a także od celu, dla którego wycena jest przeprowadzana. Ważne jest, aby proces wyceny był przeprowadzany przez doświadczonych specjalistów, którzy są w stanie prawidłowo zinterpretować dane finansowe firmy oraz zastosować najbardziej adekwatną metodę wyceny.