Ugoda z mężem co do dzieci - Kancelaria Adwokacka

Wiele kobiet, które przechodzą przez rozwód lub rozstanie, myśli, że ugodowe porozumienie z mężem – w kwestii opieki nad dziećmi, alimentów czy kontaktów – to najlepsze rozwiązanie. Brzmi rozsądnie: unikamy stresu, nie idziemy do sądu, dziecko nie jest „świadkiem konfliktu”.

Ugoda z mężem co do dzieci – czy to się opłaca?

Często słyszę w kancelarii: „Dogadaliśmy się, więc nie chcę ciągnąć tego po sądach”, albo: „Powiedział, że będzie płacił, więc mu wierzę – po co robić z tego aferę?”. Znam te zdania na pamięć, bo słyszę je od lat. I rozumiem – naprawdę. Nikt nie marzy o przepychankach w sądzie, zwłaszcza gdy w grę wchodzi dziecko. Ale potem przychodzą te same kobiety miesiąc, trzy miesiące, pół roku później i mówią z żalem: „Nie płaci od dwóch miesięcy, a ja nie mam jak tego wyegzekwować, bo nie mamy nic na papierze”.

I wtedy zaczyna się gaszenie pożaru, którego można było uniknąć. Bo to nie tak, że ugoda jest zła – wręcz przeciwnie. Tylko musi być dobrze zrobiona. Dogadać się warto – ale na piśmie i musi to być złożone do sądu. Bez tego jesteś zdana na dobrą wolę byłego partnera.

Na czym polega ugoda z mężem co do dzieci?

Ugoda najczęściej dotyczy:

miejsca zamieszkania dziecka,
kontaktów z drugim rodzicem,
władzy rodzicielskiej,
alimentów.

Zawierana jest:

w formie pozasądowej (ustna, mailowa, czasem spisana na kartce – nie ma mocy prawnej),
lub sądowej – np. w ramach sprawy o rozwód albo sprawy o uregulowanie kontaktów/alimentów.

Jakie są zagrożenia ugody bez odpowiednich zabezpieczeń?

Brak egzekwowania ustaleń
Jeśli ugoda nie jest zatwierdzona przez sąd, to nie ma mocy wykonawczej. Oznacza to, że:
- alimentów nie wyegzekwuje komornik,
- kontaktów nie można egzekwować prawnie,
- miejsce zamieszkania dziecka nie jest chronione.
Zbyt niskie alimenty
Ugodowo ustalane alimenty często są zaniżone – np. kobieta zgadza się na 800–1000 zł „dla świętego spokoju”, a faktyczne koszty dziecka wynoszą 2500–3000 zł.
Brak jasnych zapisów o obowiązkach i wydatkach
Nie wskazuje się, kto pokrywa np. koszty leczenia, zajęć dodatkowych, wyjazdów szkolnych. Potem okazuje się, że wszystko pokrywa matka.
Zmiana sytuacji życiowej
Ugoda nie przewiduje, że dziecko może np. pójść do szkoły prywatnej albo wymagać terapii – a ojciec odmawia współfinansowania.
Władza rodzicielska i decyzje
Jeżeli nie ograniczy się władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, a porozumienia między rodzicami brak – każde działanie (np. wybór szkoły, leczenie, paszport) wymaga zgody drugiego rodzica.

Case study: Pani Anna z Warszawy – historia dla przestrogi

Anna, lat 39, Warszawa – urzędniczka, matka dwójki dzieci:

córka Zuzanna, 12 lat,
syn Michał, 8 lat.

W 2021 roku rozstała się z mężem. Chciała spokoju, nie chciała „ciągać się po sądach”, jak to określiła. Mąż obiecał, że będzie się dziećmi zajmował i „nie zostawi ich bez wsparcia”. Zawarli ustną ugodę:

dzieci mieszkają z matką,
ojciec będzie płacić alimenty w wysokości 1200 zł na każde dziecko,
ustalili, że „będą się dogadywać” co do kontaktów ojca z dziećmi na bieżąco.

Co poszło nie tak?

Ojciec po pół roku przestał płacić regularnie. Twierdził, że „nie ma z czego”, bo jego firma „nie zarabia”. Pieniądze wpływały raz w miesiącu, raz co dwa, czasem nie wpływały wcale.
Anna nie miała możliwości egzekucji alimentów przez komornika, bo nie było wyroku ani zatwierdzonej ugody.
Gdy córka zachorowała i potrzebna była prywatna opieka lekarska oraz fizjoterapia, ojciec odmówił dokładania się.
W 2023 r. ojciec wystąpił do sądu o ustanowienie opieki naprzemiennej, twierdząc, że dzieci są do niego przywiązane, że „nie zgadza się na marginalizowanie jego roli” i „matka uniemożliwia mu kontakt”.
Anna musiała zatrudnić prawnika, sporządzić pozew o alimenty, złożyć wniosek o zabezpieczenie, a sprawa o opiekę trwa do dziś.

Więcej informacji na temat rozwodu zebrałam w książce „Jak wygrać rozwód?” – uzyskać dostęp możesz tutaj.

Jak można było tego uniknąć?

Zawarcie ugody sądowej lub ugody przed mediatorem, zatwierdzonej przez sąd – wyrok czy postanowienie z tytułem wykonawczym, umożliwia egzekucję alimentów i egzekwowanie kontaktów.
Wpisanie konkretnych kwot alimentów, wraz z opisem kosztów:

W zależności od zarobków, a także udziały ojca w życiu dziecka – kwota może się różnić.
Wskazanie zakresu władzy rodzicielskiej – np. że decyzje edukacyjne i medyczne podejmuje matka, a ojciec jest informowany.
Ograniczenie kontaktów w sposób realny i konkretny, a nie ogólnikowy („kiedy będzie chciał”).

Jak powinna wyglądać profesjonalna ugoda?

Podstawowe elementy:

Ustalenie miejsca zamieszkania dzieci przy matce/przy ojcu.
Ustalenie kontaktów ojca/matki z dziećmi: konkretne dni, godziny, ferie, święta. Możliwe jest też ustalenie opieki naprzemiennej.
Alimenty – konkretna kwota, z wyszczególnieniem, co obejmuje.
Władza rodzicielska – czy dla obojga rodziców, ograniczenie czy pozbawienie jednego z rodziców.
Ewentualne dodatkowe zobowiązania: zakup podręczników, pokrycie kosztów leczenia, wycieczek, psychologa.

Adwokat w Warszawie radzi

Ugoda z mężem nie może być słowna – musi być spisana, konkretna i zatwierdzona przez sąd.
Alimenty muszą wynikać z precyzyjnych kalkulacji, nie z lęku przed konfliktem.
Nie należy ustępować tylko po to, żeby się nie kłócić – skutki mogą ciągnąć się latami.
Każda ugoda powinna być poprzedzona analizą finansową i prawną – szczególnie przy dwóch lub więcej dzieciach.

Jeśli potrzebujesz wzoru profesjonalnej ugody albo pomocy w przygotowaniu dokumentów do sądu – można to przygotować krok po kroku, z kalkulatorem kosztów utrzymania dzieci i wskazaniem mocnych argumentów. Zapraszam, aby umówić się na konsultację w kancelarii w Warszawie lub online.

Najczęściej zadawane pytania dotyczące ugody:

1. Czy wystarczy, że dogadam się z byłym partnerem „na słowo”?

Nie. Porozumienie ustne lub spisane „na kartce” nie ma mocy prawnej. Jeśli ojciec przestanie płacić alimenty albo nie będzie przestrzegać kontaktów z dzieckiem – nie wyegzekwujesz nic komornikiem ani przez sąd. Tylko ugoda zatwierdzona przez sąd (np. w wyroku rozwodowym lub postanowieniu) ma charakter wykonalny.

2. Jakie elementy powinna zawierać profesjonalna ugoda dotycząca dzieci?

Minimum to:

ustalenie miejsca zamieszkania dziecka,
zasady kontaktów z drugim rodzicem – dokładnie: dni, godziny, ferie, wakacje, święta,
konkretna kwota alimentów,
sposób wykonywania władzy rodzicielskiej – czy wspólna, czy ograniczona,
ewentualne dodatkowe zobowiązania (np. koszty leczenia, podręczników, psychologa).

3. Czy ugodowo ustalone alimenty mogą być niższe niż te orzekane przez sąd?

Tak – i często są. Kobiety dla „świętego spokoju” zgadzają się na zaniżone alimenty (np. 1000 zł), mimo że realne koszty dziecka wynoszą 2500–3000 zł. Taka decyzja mści się po czasie. Warto od razu określić realną kwotę, opartą na szczegółowym zestawieniu kosztów dziecka.

4. Co się stanie, jeśli ojciec dziecka przestanie przestrzegać ugody?

Jeśli nie ma ugody zatwierdzonej przez sąd, nie masz podstaw do egzekucji alimentów przez komornika ani do wystąpienia do sądu o egzekwowanie kontaktów. Bez orzeczenia sądowego jesteś zdana na jego „wolę”. W przypadku problemów musisz dopiero wszcząć postępowanie sądowe, co oznacza stratę czasu i pieniędzy.