W ostatnich latach coraz więcej ojców składa wnioski o opiekę naprzemienną nad dziećmi. Czasem jest to przejaw realnej chęci uczestniczenia w wychowaniu dziecka, ale bywa też tak, że to strategia procesowa, której celem jest ograniczenie obowiązku alimentacyjnego.

Gdy ojciec walczy o opiekę naprzemienną – co powinna zrobić matka?

Dla matek może to być zaskakująca i trudna sytuacja – szczególnie jeśli wcześniej to one sprawowały codzienną, pełną opiekę nad dzieckiem, a ojciec był nieobecny lub w stopniu znikomym wykonywał obowiązki związane z dzieckiem. Nie każda matka wie, jak wtedy zareagować. Czasem emocje biorą górę – kobieta odmawia kontaktów, staje w opozycji do wszystkiego, co proponuje ojciec dziecka. To błąd.

Nie odrzucaj kontaktów – zaproponuj swoje rozwiązanie

Jeśli ojciec żąda opieki naprzemiennej, a Ty się na nią nie zgadzasz – nie mów tylko „nie”. Zaproponuj konkretne rozwiązanie alternatywne. Na przykład:

„Nie widzę możliwości opieki naprzemiennej ze względu na brak porozumienia wychowawczego, ale proponuję, aby ojciec widywał dziecko dwa razy w tygodniu i co drugi weekend, a także spędzał połowę wakacji i świąt.”

To pokazuje, że nie izolujesz dziecka od ojca, ale chronisz jego stabilność. Sędziowie i biegli z OZSS bardzo cenią postawę współpracy i zorientowanie na dobro dziecka, a nie na walkę z drugim rodzicem.

Potrzebujesz pomocy? Zapraszam na konsultację, umów się klikając dostępny termin i godzinę w kalendarzu!

Przygotuj się na opinię OZSS

W przypadku sporu o opiekę niemal zawsze sąd kieruje strony do OZSS. Tam psychologowie i pedagodzy badają:

kompetencje wychowawcze rodziców,
zdolność do współpracy między rodzicami,
przywiązanie dziecka do każdego z rodziców,
stabilność emocjonalną i organizacyjną obu środowisk.

Opieka naprzemienna nie zostanie zalecona, jeśli rodzice są w konflikcie, nie komunikują się, a systemy wychowawcze są sprzeczne. Jeśli dobrze przygotujesz się do tego badania, możesz skutecznie obronić stanowisko, że taka forma opieki nie służy dziecku – ale tylko wtedy, jeśli jednocześnie pokażesz, że nie jesteś stroną konfliktową.

Argumenty przeciwko opiece naprzemiennej

Jeśli chcesz przekonać sąd i OZSS, że opieka naprzemienna nie jest odpowiednia, opieraj się na faktach i stabilnych argumentach.

✔️ Brak porozumienia wychowawczego

Rodzice stosują skrajnie odmienne metody wychowawcze (np. jedna strona wymaga obowiązkowości, druga pozwala na wszystko). Dziecko gubi się w sprzecznych przekazach, co prowadzi do lęków i zaburzeń zachowania.

✔️ Brak porozumienia komunikacyjnego

Stałe kłótnie, brak możliwości ustalania wspólnych decyzji dotyczących zdrowia, szkoły czy wyjazdów dziecka.

✔️ Brak stabilizacji emocjonalnej i fizycznej

Dziecko nie ma jednego miejsca zamieszkania, co wpływa na jego poczucie bezpieczeństwa. W ciągu tygodnia musi się przenosić, zmieniać ubrania, obowiązki, rytuały.

✔️ Różne systemy wartości

Jeden rodzic nie respektuje zaleceń lekarza, drugi stosuje kary fizyczne, trzeci nagradza dziecko za nieodpowiednie zachowanie.

✔️ Brak wcześniejszego zaangażowania ojca

Jeśli ojciec nie uczestniczył w codziennej opiece, nie chodził na wywiadówki, nie znał lekarza dziecka ani jego ulubionego posiłku – trudno nagle mówić o równorzędnej opiece.

Uwaga adwokata:
Jednak warto pamiętać, że budowanie więzi dziecka z ojcem powoli i systematycznie może przynieść dobre efekty i również odciążyć matkę. Czasem trzeba to przemyśleć – zastanowić się co będzie najlepsze w dłuższej perspektywie. Wiele matek chce, aby dziecko miało oboje rodziców (mimo rozsta i to jest właśnie moment, by o to zawalczyć.

Przykładowa propozycja kontaktów zamiast opieki naprzemiennej

Przykład:

co drugi weekend od piątku godz. 17:00 do niedzieli godz. 18:00,

jeden dzień w tygodniu w godzinach popołudniowych (np. środa 15:00–19:00),

połowa ferii zimowych i wakacji letnich,

podział świąt (np. Wigilia u mamy, pierwszy dzień Świąt u taty),

możliwość kontaktu telefonicznego lub przez wideorozmowę dwa dni w tygodniu o stałej porze.

Taki układ pokazuje, że dziecko ma kontakt z ojcem, ale też ma stałe miejsce zamieszkania i rytm dnia.

Jak mówić w sądzie lub przed OZSS?

„Nie jestem przeciwna kontaktom z ojcem, ale uważam, że dziecko potrzebuje stabilizacji.”
„Ojciec do tej pory nie był zaangażowany w codzienne życie dziecka, nie wiem, czy poradzi sobie z pełną opieką.”
„Chciałabym, aby dziecko miało stałe miejsce zamieszkania, ale jestem otwarta na szerokie kontakty.”

Unikaj takich sformułowań jak:

„Nie dam mu dziecka.”
„On się nie nadaje.”
„Nie będzie go widywał wcale.”

Co powinna zrobić matka?

Zaproponuj alternatywę dla opieki naprzemiennej (kontakty),
Pokaż, że jesteś gotowa do współpracy,
Przedstaw argumenty oparte na dobru dziecka – nie na emocjach,
Przygotuj się dobrze do badania OZSS,
Zadbaj o spójność swojej narracji – powstrzymaj emocje, jeśli to możliwe

Złość wobec ojca nie powinna decydować o sposobie ustalania kontaktów z dzieckiem – to dwie różne rzeczy, choć bez wątpienią bardzo mocno ze sobą splecione.