Przewlekłość postępowania sądowego. Co zrobić, gdy postępowanie w sądzie się przeciąga? Jak i gdzie szukać informacji?
Co to znaczy, że postępowanie sądowe się przeciąga?
O opieszałości Sądu słyszymy często. Co to właściwie znaczy? W Polsce przepisy regulujące czas rozpoczęcia postępowania są opisane w Kodeksie Postępowania Cywilnego, Ustawą z dnia 17 listopada 1964 r.
Sąd ma 1 miesiąc, po zakończeniu postępowania przygotowawczego, lub nie dłużej niż 6 miesięcy od złożenia pozwu. W procesach karnych nie ma przepisowej regulacji. Oznacza to, że wyznaczenie pierwszej rozprawy zależy od ilości spraw, jakie znajdują się obecnie w Sądzie.
W myśl orzeczenia Sądu Najwyższego formalną skargę możemy składać, dopiero gdy minęło 12 miesięcy od wpłynięcia pism procesowych, a sąd wciąż nie wyznaczył pierwszej rozprawy. 7 lipca 2015 zapadł wyrok przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka „Rutkowski i Inni przeciwko Polsce”. Przedmiotem skargi był długi czas rozpatrywania pozwów przez Sądy w Polsce. Jedna z omawianych w skardze spraw trwała ponad 7 lat.
Zasada numer 1 – interesuj się swoją sprawą. Jeżeli masz wątpliwości możesz umówić się na konsultację.
W Polsce mechanizmem regulującym czas rozpatrywania sprawy jest mechanizm składania skargi na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki.
Pierwszym przepisem regulującym to po roku 2000 r. była USTAWA z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki. Są w niej zawarte ogólne zasady formułowania skargi, jak również odpowiednia ścieżka wskazująca, gdzie należy składać wniosek.
Nowelizacja obowiązujących przepisów miała miejsce w USTAWIE z dnia 20 lutego 2009 r. o zmianie ustawy o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki.
Artykuł 17 Ustawy Prawo o Prokuraturze jest ostatnią aktualizacją obowiązujących w tej kwestii przepisów, jednakże wg ETPC wszystkie te przepisy są niewystarczające.
Pobierz darmowy wzór skargi na przewlekłość postępowania sądowego:
Przewlekłość postępowania sądowego Sąd Najwyższy
W orzecznictwie sądowym przyjmuje się, że przewlekłość postępowania ma miejsce wtedy, gdy jest ono długotrwałe, prowadzone rozwlekle i trwa ponad konieczność wyjaśnienia okoliczności faktycznych i prawnych niezbędnych do końcowego rozstrzygnięcia, będących w związku przyczynowym z działaniem lub bezczynnością sądu (Por. Postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 22 marca 2007 r., II S 1/07, Legalis nr 86067.).
Według Sądu Najwyższego „do nieuzasadnionej zwłoki może dojść zarówno wskutek bezczynności, jak i wskutek działania sądu. Konieczne jest rozważanie przy rozpoznawaniu skargi na przewlekłość postępowania nie tylko terminowości podjętych czynności, ale także ich prawidłowości. O przewlekłości można mówić zarówno wtedy, gdy sąd nie podejmuje żadnych czynności, jak i wtedy, gdy je podejmuje, ale nie są one prawidłowe i w ich następstwie dochodzi do zwłoki w rozpatrzeniu sprawy” (Por. Postanowienie Sądu Najwyższego z 11 lutego 2014 r., WSP 9/13, Lex nr 1430407.
Skarga na przedłużające się postępowanie
W Polsce strona postępowania może napisać formalną skargę, jeżeli istnieją przesłanki wskazujące na wystąpienie nieuzasadnionej zwłoki. ETPC i Helsińska Fundacja Praw Człowieka zwracają uwagę, że nie ma w Polskim prawie jasno wskazanego przedziału czasowego. Z orzeczenia Sądu Najwyższego wiemy, że skargę możemy składać dopiero po upływie 12 miesięcy przy braku działania ze strony Sądu.
Jeżeli postępowanie toczy się w Sądzie Rejonowym lub Okręgowym, skargę składa się do właściwego Sądu Apelacyjnego, lub odpowiednej wyższej instancji.
Skarga, jak każde pismo procesowe, ma swoje wymogi formalne. Naruszenie wymogów formalnych może spowodować odrzucenie wniosku.
Zaczynamy od miejscowości i daty w prawym górnym rogu.
W lewym górnym rogu, ale w linii poniżej, wpisujemy wnioskodawcę. By złożyć skargę, trzeba spełnić jeden warunek. Koniecznie trzeba być stroną postępowania. Pisząc skargę występujemy w roli pokrzywdzonego. Oznacza to, że opóźnienie w rozstrzygnięciu sprawy jest działaniem na naszą szkodę.
Następnie pozostaje nam wskazać Sąd, do którego kierujemy skargę. Jest to Sąd Apelacyjny odpowiedni dla naszej sprawy.
Koniecznie trzeba wskazać sygnaturę akt sprawy. Umieszczamy ją z lewej strony.
Następne ważne elementy to tytuł oraz podstawa prawna skargi, umieszczana na środku strony. Jest to niezbędne do zachowania wymogów formalnych skargi.
Uzasadnienie skargi na przedłużające się postępowanie Przewlekłość postępowania sądowego
Również na środku wpisujemy uzasadnienie.
Uzasadnienie jest kluczowym elementem skargi. Oprócz wymogów formalnych to właśnie argumenty decydują o pozytywnym rozpatrzeniu wniosku. Opisujemy więc cały faktyczny przebieg sprawy, co jest przedmiotem postępowania, jak sprawa wpływa na nasze życie, jaka jest nasza rola w toczącym się postępowaniu. To wszystko jest istotne.
Następnie musimy wykazać nasze zarzuty odnośnie pracy Sądu. W skardze opisujemy nasze zażalenie na przedłużające się procedury procesowe. Nie odnosimy się do przedmiotu sprawy. Opisujemy to, co naszym zdaniem jest nieuzasadnioną zwłoką w postępowaniu. Możemy domagać się wyjaśnień. Co jest powodem takiego opóźnienia. W uzasadnieniu podajemy również nasze argumenty dotyczące odszkodowania. Wykazujemy nasze problemy i utrudnienia bezpośrednio wynikające z przedłużającego się postępowania. Pamiętajmy – wnioskodawca nie może być przyczyną opóźnienia procedur.
Dlatego tak ważne jest przestrzeganie wymogów formalnych i prawidłowe sformułowanie skargi.
Ostatnim elementem budowy skargi jest podpis pokrzywdzonego w prawym dolnym rogu. W lewym rogu umieszczamy załącznik z potwierdzeniem opłaty sądowej.
Wszystko, co musimy wiedzieć, pisząc skargę
Pełna nazwa wniosku to SKARGA NA NARUSZENIE PRAWA STRONY DO ROZPOZNANIA SPRAWY SĄDOWEJ BEZ NIEUZASADNIONEJ ZWŁOKI. Oznacza, że my jako strona postępowania mamy zarzuty do czasu, w jakim Sąd rozpatruje sprawę.
Skargę można składać najwcześniej po upływie 6 miesięcy od wpłynięcia pozwu, jednakże Sąd Apelacyjny może ją odrzucić z przyczyn formalnych. Wyrokiem Sądu Najwyższego, skargę rozpatruje się jeżeli czynności procesowe nie zostały podjęte w ciągu 12 miesięcy od złożenia pozwu.
W związku z nieuzasadnioną zwłoką w postępowaniu procesowym można wnioskować o odszkodowanie w wysokości od 2 000 do 20 000 zł.
Pisząc skargę, należy przestrzegać wymogów pism procesowych, jak również umieścić obligatoryjną opłatę sądową w kwocie 200 zł w terminie do dwóch miesięcy od jej złożenia.
Skargę wnosi się do Sądu Apelacyjnego, następnego nad Sądem rozpatrującym naszą sprawę.
Potrzebujesz pomocy? KONTAKT ✅
Warto przeczytać:
